طراح سایت کسی است که کار طراحی و چیدمان یک سایت را بر عهده دارد و باید این کار را به‌گونه‌ای انجام دهد که کاربر شیفته آن سایت شود و دل به آن ببندد؛ یعنی ترک سایت برای او دشوار باشد! طراحان سایت قبل، حین و بعد از آنکه پروژه خود را انجام دهند، موظف به انجام کارهایی خاص هستند. کارفرما نیز در قبال این فرد و پروژه‌ای که به او محول کرده است، مسئولیت‌هایی دارد. “وظایف کارفرما در طراحی سایت”، بیشتر از طراح سایت نباشد، کمتر هم نیست!
فهرست مطالب
وظایف کارفرما در طراحی سایت چیست
وظایف کارفرما در طراحی سایت
قطعا می‌دانید که شفافیت، معجزه می‌کند. اگر به‌عنوان یک کارفرما یا به‌عنوان یک طراح سایت به این صفحه آمده‌اید و می‌خواهید بدانید خودتان یا طرف مقابلتان چه وظایفی بر عهده دارید، باید به شما بگوییم که انتظاراتتان را پیش از شروع کار به‌صورت کاملا شفاف و با جزئیات بیان کنید تا مبادا در آینده با درخواست‌های نامعقول از سمت طرف مقابل خود مواجه نشوید.
در این مطلب، قرار است تمام وظایف کارفرما در طراحی سایت و برعکس آن را به شما بگوییم تا از همین الان و پیش از آنکه اقدامی انجام دهید، بدانید که با خودتان چندچند هستید! نکاتی که قرار است در ادامه بگوییم، از دل سال‌ها تجربه و سفید‌کردن مو در آسیاب به دست آمده‌اند؛ پس تا انتها همراه ما باشید تا شما نیز این تجربه‌های ارزشمند را سینه‌به‌سینه نقل کنید
اصلا طراح سایت کیست؟
برای اینکه بدانید از یک طراح سایت، چه انتظاراتی باید داشته باشید، ابتدا باید او را بشناسید و بدانید که دقیقا چه وظایفی دارد. طراحان سایت افرادی هستند که وظیفه طراحی وب‌سایت‌ها را بر عهده دارند و مشخص می‌کنند که هر عنصری از جمله متن، تصویر، عکس، گرافیک، ویدیو و انیمیشن در کجای صفحه قرار بگیرد، چه کاربردی داشته باشد و چگونه کاربر از آن استفاده کند.
طراحان سایت مسئولیتی در رابطه با کدنویسی سایت ندارند و اینکه در زیربنای سایت، چه اتفاقی در جریان است، در حیطه کاری آن‌ها نیست. اما در عوض، تمرکز این افراد روی موضوعات مرتبط با زیبایی‌شناختی است و کاری می‌کنند که کاربر پس از ورود به سایت و کار با آن، تجربه خوبی از آن به دست آورد.
طراحان سایت ممکن است از CMSهای معروف مثل وردپرس استفاده کنند یا مهارت برنامه‌نویسی با HTML، CSS و جاوااسکریپت را یاد بگیرند و سایتشان را از این طریق ایجاد کنند. برای ایجاد طرح اولیه نیز می‌توانند از ابزارهای گرافیکی معروف مانند فوتوشاپ و ایلستراتور استفاده کنند. البته بعضی از کارفرمایان، این بخش از کار را به گرافیست‌های عزیز می‌سپارند.
وظیفه طراح سایت چیست؟
قطعا تا الان برای یک بار هم که شده، به سایت‌های کاریابی سر زده‌اید تا بدانید یک طراح سایت، چه چیزهایی باید بلد باشد و چه کارهایی باید انجام دهد. قطعا در این جست‌وجوها با آگهی‌هایی برخورد کرده‌اید که در آن‌ها، کارفرما فقط توقع گرفتن نان تازه و تحویل درب منزل را از طراح سایت نداشته است! یعنی کل مسئولیت‌ها از طراحی گرافیک گرفته تا تولید محتوا، سئو، دیجیتال مارکتینگ و برنامه‌نویسی را بر عهده کارمند گذاشته است. اما واقعیت به این اندازه تلخ است؟ آیا واقعا باید تمام این مهارت‌ها را نه در حد اعلا، حتی در حد مبتدی بلد باشید؟
حقیقت این است که هیچ‌کدام از این مسئولیت‌ها، بر عهده شخصی که می‌خواهد به‌عنوان طراح سایت استخدام شود، نیست! درست است که یک وب‌سایت هنگام ایجاد، مانند یک نوزاد است و برای آنکه بتواند روی پای خودش بایستد، راه برود و حرف بزند، نیاز به برنامه‌نویسی، طراحی گرافیکی، تولید محتوا، سئوی سایت، تبلیغات، بازاریابی و موارد دیگری از این دست دارد. اما آن چیزی که مهم است، این است که طراح سایت تنها یکی از این مسئولیت‌ها را بر عهده دارد. هرچند که همین یک نقش از اهمیت بالایی برخوردار است.
طراح سایت چه وظایفی دارد؟
طراح سایت کسی است که تمامی جنبه‌های بصری سایت را ایجاد و بر نحوه عملکرد آن نظارت می‌کند. یک طراح وب باید تمام المان‌هایی را که قرار است در سایت استفاده شوند، از قبل مشخص کند. این المان‌ها می‌توانند تصویر، متن، ویدیو، صدا یا هر چیز دیگری باشند. کسی که مسئولیت خطیر طراحی سایت را بر عهده می‌گیرد، باید با مشتری و افراد ذی‌نفع از آن سایت در ارتباط باشد و به عمق ذهن آن‌ها نفوذ کند. این کار برای این است که هدف و خواسته آن‌ها را درک کند، نیازشان را پیدا کند و از ترکیب این‌ها، یک سایت خوب و کاربردی بسازد.
اصولا طراحان سایت روی ترکیب‌رنگی‌هایی که قرار است استفاده شوند، فونت هر بخش از سایت و طرح‌هایی که قرار است پیاده‌سازی شوند، نظارت یا نظرشان را اعمال می‌کنند. چراکه برای این افراد، مهم است که کاربر با ورود به سایتشان، زهره‌ترک نشود و عقب‌عقبی از سایت بیرون نرود! در طراحی سایت، علی‌الخصوص طراحی سایت فروشگاهی و طراحی سایت شرکتی، حق با مشتری است. البته تا این حد که کارفرما هم خواسته غیر معقول نداشته باشد و به تخصص طراح سایتش احترام بگذارد و به او اعتماد کند!
شرح وظایف طراحی سایت
در این بخش، قرار است گام‌به‌گام پیش برویم تا متوجه شویم سایت‌هایی که در بستر وب قرار دارند، چه مراحلی را طی کرده‌اند تا به اینجایی که هستند، برسند. در این قسمت، می‌خواهیم بایدها و نبایدهای طراحی سایت را مشخص کنیم. اینکه کدام مسئولیت‌ها باید به طراح سایت سپرده شود و کدام مسئولیت‌ها بر عهده او نیست و نباید انتظار بی‌جا داشته باشید! پس این شما و این چک‌لیست بایدها و نبایدهای طراحی سایت که در ادامه، به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
بایدهایی که بر عهده طراح سایت است
طراح سایت چه مواردی را حتما باید انجام دهد و بایدهای کار او چیست؟ در ادامه، به این بایدها اشاره می‌کنیم.
جمع‌آوری اطلاعات برای طراحی و چیدمان بصری
اولین کاری که طراح سایت باید انجام دهد، تهیه وایرفریم و نقشه سایت است. با این کار، او متوجه می‌شود که کارفرما چه هدفی دارد و به چیزهایی نیاز دارد. در نتیجه، طراحی خودش را بر اساس این موارد و موارد دیگری که از دل خواسته‌های کارفرما بیرون کشیده است، انجام می‌دهد. نقشه سایت میز کمک می‌کند که مسیرهای رفت‌وآمد کاربران در سایت مشخص شود و خدشه‌ای به مسائل زیبایی‌شناختی و سلسله‌مراتب‌ها وارد نشود.
طراحی ریسپانسیو و نسخه موبایل
اگر نگاهی به اطرافتان بیندازید، متوجه می‌شوید که استفاده از کامپیوترهای رومیزی، خیلی کمتر شده است که علت آن هم فراگیر‌شدن استفاده از موبایل در تمامی جوامع دنیاست. اگر به دوروبر خود یک نگاه سرسری هم بیندازید، متوجه می‌شوید که بچه‌های کوچک هم از موبایل استفاده می‌کنند و حتی کار با آن را به بزرگ‌ترها یاد می‌دهند!
این حجم از علاقه یا شاید اجبار به استفاده از موبایل، باعث شده تا افراد سعی کنند تا جایی که ممکن است، کارهایشان را با این وسیله انجام دهند. پس چیزی که طراح سایت باید به آن توجه کند، این است که طراحی سایت برای دسکتاپ، در موبایل جواب نمی‌دهد و بهتر است به سراغ طراحی ریسپانسیو آن سایت برای نسخه موبایل هم برود.
طراحی موکاپ یا نسخه اولیه سایت
یکی از کارهای سودمندی که طراحان سایت انجام می‌دهند، تهیه نسخه اولیه از نمای کلی سایت است که به آن، استاتیک موکاپ می‌گویند. این کار باعث می‌شود تا کارفرما بتواند با سطح مهارت این نیرو آشنا شود و در مقابل آن، طراح سایت نیز متوجه شود که کارفرما درباره هر قسمت، چه نظری دارد و چه تغییراتی باید اعمال شوند.
پیاده‌سازی نهایی
حالا که طرح اولیه تایید شده است، نوبت به پیاده‌سازی می‌رسد. طراحی سایت با استفاده از زبان‌های HTML و CSS و صدالبته جاوااسکریپت انجام می‌شود! پس از اتمام کار نیز باید فایل نهایی را در مرورگرهای مختلف تست کنید تا از قابل اجرا‌بودنش مطمئن شوید.
مواردی که بر عهده طراح سایت نیست
اما چه مواردی را نباید از طراح سایت انتظار داشت؟ در ادامه، به برخی مواردی که در حیطه وظایف طراح سایت در نظر گرفته نمی‌شوند، اشاره می‌کنیم.
برنامه‌نویسی
اصلی‌ترین وظیفه طراح سایت، تمرکز و ایجاد ظاهر سایت است، نه کدنویسی بخش‌های مختلف سایت؛ پس یکی از وظایف کارفرما در طراحی سایت، این است که مسئولیت این بخش را به برنامه‌نویس واگذار کند نه طراح مظلوم سایت!
تولید محتوا
کارفرمای گرامی، طراح سایت، فقط طراح سایت است؛ نه تولیدکننده محتوا! از طراحانتان انتظار نداشته باشید برای تک‌تک دکمه‌ها و صفحات، تولید محتوا کنند؛ چراکه این کار به عهده ux رایتر و کارشناس تولید محتواست. از جمله وظایف کارفرما در طراحی سایت، این است که پس از آماده‌شدن طرح اولیه از نمای‌سایت یا همان نهایی‌شدن موکاپ، آن را در اختیار بخش محتوا بگذارد تا هر آن چیزی که در فرمت محتوای متنی نیاز دارند، در اختیار آن‌ها قرار دهند.
اگر متن‌ها آماده نشوند، طراح سایت هم به‌ناچار به‌جای همه آن‌ها از متن معروف «لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم . . . » استفاده می‌کند. این متن، مغز هر نویسنده‌ای را قفل می‌کند؛ پس قبل از این حادثه، دست‌به‌کار شوید!
برندسازی
یکی از سوء تفاهم‌های بزرگی که گاهی بین طراح سایت و کارفرما وجود دارد، این است که کارفرما فکر می‌کند طراحی لوگو نیز بخشی از طراحی سایت است! یک‌بار برای همیشه، این مسئله را روشن می‌کنیم؛ طراحی لوگو بر عهده طراح سایت نیست، تمام!
انتخاب نام تجاری و لوگو، مواردی هستند که محدود به سایت نیستند؛ پس باید یک کاردان را در این زمینه پیدا کنید و این کار را به او بسپارید. پس یکی از مهم‌ترین وظایف کارفرما در طراحی سایت، این است که یک طراح لوگو و یک متخصص برندسازی پیدا کند تا این کارها را به بهترین شکل انجام دهند.
طراحی تصویر
درست است که در طراحی سایت از تصاویر استفاده می‌شود؛ اما این بدان معنا نیست که طراح سایت، باید نقش گرافیست را هم اجرا کند! تنها ارتباطی که بین این دو متخصص وجود دارد، این است که طراح سایت، از تصاویری که گرافیست تولید کرده است، استفاده می‌کند. خوب است که این دو بزرگوار با یکدیگر در ارتباط باشند تا تصاویری که تولید می‌شوند، با طراحی سایت هماهنگی داشته باشند و هر المانی، ساز خودش را نزند!
عکاسی
طراحی سایت و عکاسی، دقیقا مانند قطب شمال و جنوب هستند و هیچ ربطی به یکدیگر ندارند! یکی از وظایف کارفرما در طراحی سایت، استخدام عکاس است. اما اگر بودجه کافی ندارید و می‌خواهید پروژه را اقتصادی ببندید، پس بهتر است از طراح سایت بخواهید تا از تصاویر استوک که در سایت‌هایی مانند freepik فروخته می‌شوند، استفاده کند. فراموش نکنید که هزینه تهیه این تصاویر به عهده کارفرماست.
تحقیق و بازاریابی
یکی از کارهای رایجی که هر طراح سایتی انجام می‌دهد، بررسی و تحلیل سایت رقبای شماست. او این کار را پیش از تولید موکاپ انجام می‌دهد و هدفش نیز تحلیل صفحات و پیدا‌کردن آیتم‌های مورد نیاز است. کارفرمایان عزیز باید بدانند که طراح سایت، دیجیتال مارکتر نیست و اصلا ممکن است هیچ دانشی از مارکتینگ نداشته باشد! به همین دلیل هم نمی‌تواند نظرات تخصصی در این زمینه بدهد.
وظایف کارفرما در طراحی سایت چیست؟
همان‌طور که طراح سایت در قبال کارفرما وظایفی دارد، کارفرما نیز در قبال طراح سایت و پروژه‌ای که به او واگذار کرده است، وظایفی دارد. در ادامه، این وظایف را خواهیم گفت. تک‌تک مواردی که در اینجا ذکر شده‌اند، اهمیت زیادی دارند و شاید بتوان گفت تعیین‌کننده مسیر طراحی سایتی هستند که می‌خواهید داشته باشید. قطعا در‌جریان‌بودن طراح سایت از خواسته‌هایی که کارفرما دارد، به‌نفع هر دو طرف است؛ چون هم سرعت کار بالا می‌رود و هم در هزینه و زمان صرفه‌جویی می‌شود.
1- تعیین نمای کلی از پروژه
کارفرما باید خلاصه‌ای از پروژه و سازمان سفارش‌دهنده را در اختیار طراح سایت قرار دهد تا او نیز کارش را با شناخت کامل انجام دهد. اینکه سازمان چگونه تاسیس شد، چه اهدافی دارند، چه کاری انجام می‌دهند و چرا به سایت نیاز دارند. حتی از شکست‌هایشان نیز باید بگویند تا آن اشتباهات تکرار نشوند.
2- بودجه
توافق درباره بودجه از سخت‌ترین مراحل کار است؛ چون نیاز مبرم به یک شخص چانه‌زن حرفه‌ای دارد! برای این مورد، حتما قبل از شروع کار، توافق‌ها را انجام دهید و بعد به سراغ باقی کارها بروید.
3- تعیین اهداف
قطعا هر کارفرمایی که تصمیم به راه‌اندازی یک سایت می‌گیرد، هدفی پشت آن تصمیم دارد. قطعا طراحی این سایت در راستای محقق‌سازی اهداف تجاری سازمان است.
4- تعیین مشخصات و الزامات پروژه
هیچ دو سایتی را پیدا نمی‌کنید که مشخصات آن‌ها، دقیقا یکی باشد؛ چراکه هر مشتری، نیازهای خاص خودش را دارد. یکی ممکن است نیاز به طراحی سایت فروشگاهی داشته باشد تا محصولاتش را بفروشد و دیگری نیاز به طراحی سایت شرکتی داشته باشد تا خدماتش را معرفی کند. کارفرمایان باید تمامی این اطلاعات را جمع‌آوری کنند و در اختیار طراحان سایت قرار دهند.
سخن پایانی
در این مطلب، به شرح وظایف کارفرما در طراحی سایت پرداختیم. برای اینکه کارفرمایان بدانند که از طراحان سایت باید چه انتظاراتی داشته باشند، ابتدا به شما گفتیم که طراح سایت کیست و چه کاری انجام می‌دهد. پس از آن به سراغ بایدها و نبایدهای طراحی سایت رفتیم. بایدها شامل وظایفی بود که بر عهده طراح سایت هستند و باید آن‌ها را انجام دهد؛ اما نبایدها، وظایفی هستند که هیچ ربطی به طراح سایت ندارند.
پس از آن نیز به سراغ وظایف کارفرمایان عزیز در پروژه‌های طراحی سایت رفتیم. تمام وظایفی که اینجا گفته شده‌اند، بسیار مهم هستند و نباید حتی یک مورد از آن‌ها حذف شود. امیدواریم توانسته باشیم به سوالات شما پاسخ دهیم و ابهاماتتان را پیرامون این موضوع، برطرف کنیم. اگر سوالی برای‌تان ایجاد شد، حتما آن را در قسمت نظرات بپرسید و مطرح کنید.
منابع: