اگر با سایت و کلا امور وب کار کرده باشید، بعید است که با سیستم های مدیریت محتوا کار نکرده باشید. چه شما یک محتوا نویس باشید، چه سئو کار و چه طراح سایت، احتمالا تا به حال حداقل با یک سیستم مدیریت محتوا کار کرده اید و شاید فقط اسم آن را نمی دانستید. پس این مقاله بیش از اینکه برای شما باشد، برای کسانی است که کوچکترین ایده ای درباره این مفهوم ندارند. ما به آن ها خواهیم گفت که سیستم مدیریت محتوا چیست و قادر به انجام چه کار هایی می باشد. بعد از اینکه با این سیستم هم آشنا شدید، در مرحله بعدی باید چند مورد از بهترین های آن ها را بشناسید که احتمالا یک روزی قرار است بالاخره با یکی از آن ها کار کنید. در این مقاله همراه ما باشید تا با این مفهوم بیشتر آشنا بشویم.
فهرست مطالب
سیستم مدیریت محتوا چیست ؟
کار یک سیستم مدیریت محتوا چیست ؟
آیا کار کردن با سیستم مدیریت محتوا به تخصص نیاز دارد؟
بهترین سیستم های مدیریت محتوا
سخن پایانی
سیستم مدیریت محتوا چیست ؟
برای اینکه ببینیم سیستم مدیریت محتوا چیست اول از همه باید خیلی ریشه ای و مفهومی به آن نگاه کنیم. Content Management System یا به اختصار CMS به معنی سیستم مدیریت محتوا می باشد. این سیستم یک نرم افزار برای ساخت، مدیریت و ویرایش محتوا در یک وب سایت می باشد که افراد می توانند بدون داشتن ذره ای دانش کدنویسی و بدون نوشتن یک خط کد، محتوای سایت خودشان را با آن مدیریت کنند. در واقع ساده تر بخواهیم بگوییم، سیستم مدیریت محتوا یک سیستم است که به شما کمک می کند بدون نوشتن حتی یک خط کد، سایت خودتان را از صفر تا صد بنا کنید. پس نام این مفهوم و تمرکز آن روی کلمه “محتوا” نباید باعث شود فکر کنیم که این CMS ها فقط به درد نوشتن مطالب و تولید محتوا می خورند. یک سیستم مدیریت محتوا رسما می تواند طراحی سایت ما را نیز انجام بدهد.
البته این موضوع را هم باید دقت کنیم که برای طراحی سایت با یک سیستم مدیریت محتوا ما همچنان لازم داریم که زیر و بم یک سیستم مدیریت محتوا را بلد باشیم و اینطور نیست که این سیستم ها، کلا کدنویسی را از ما بگیرند و ما دیگر نیازی به آن نداشته باشیم. همچنان برای سایت های حرفه ای تر و پیچیده تر، ما لازم داریم که کدنویسی را هم با این موارد همراه کنیم. هرچند که برای امور ساده سایت، به جز موارد مرتبط با طراحی سایت، همچنان سیستم مدیریت محتوا می تواند برای ما کافی باشد و با آن می توانیم کار خودمان را راه بیندازیم. در ادامه اما می خواهیم به یک سری از کارکرد های این سیستم بپردازیم و در واقع یک توضیحی به شما بدهیم که آن ها دارند چه مشکل و مسئله ای را برای ما حل می کنند.
کار یک سیستم مدیریت محتوا چیست ؟
قبل از اینکه ببینیم کار یک سیستم مدیریت محتوا چیست ، باید ببینیم که قبل از وجود این سیستم برای تولید محتوا در سایت ما چه کار هایی انجام می دادیم و چقدر خوب است که دیگر مجبور به انجام آن کار ها نیستیم.
قبلا برای بارگذاری محتوا در سایت، ما نیاز داشتیم که یک فایل HTML از محتوایمان داشته باشیم و با تگ ها و دستورات مختلف کدنویسی، نوع نگارش محتوای خودمان را در آن مشخص کنیم. سپس باید این فایل را به صورت دستی در سرور سایت آپلود می کردیم و خلاصه کاری که الان ممکن است در یک ساعت انجام بدهیم، چندین ساعت وقتمان را می گرفت. حال با وجود سیستم های مدیریت محتوا، دیگر لازم به چنین کاری نیست. ما یک CMS روی سرور سایت نصب می کنیم و تولید محتوا را از آن طریق انجام می دهیم.
مثلا بیایید یک مثال از وردپرس (یکی از معروف ترین و بهترین سیستم های مدیریت محتوا) برای شما بزنیم. تصور کنید که می خواهید یک مطلب جدید در بلاگ سایت خودتان ایجاد کنید. قبلا چه کار می کردیم؟ یک صفحه Word باز می کردیم مطلب را داخل آن می نوشتیم و سپس آن را تبدیل به یک فایل HTML می کردیم و همه ویرایش های متنی را روی آن با کدنویسی انجام می دادیم. حالا اما تنها کافیست که وارد وردپرس بشویم، یک مطلب جدید ایجاد کنیم که خود وردپرس یک محیطی شبیه به Word را به ما بدهد. خیلی راحت با یک رابط کاربری آسان تغییرات خودمان را روی مطلب ایجاد می کنیم و با زدن دکمه انتشار، مطلب در سایت ما منتشر می شود. مطلب ما در داخل قالب وبلاگ ما قرار می گیرد و همان شکلی را به خودش می گیرد که در قالب وردپرس برای او تعیین کرده ایم. به همین سادگی!
آیا کار کردن با سیستم مدیریت محتوا به تخصص نیاز دارد؟
با تعاریفی که در بالا انجام دادیم شاید تصور کنید که خیر، تنها تخصصی که لازم است این است که ما بدانیم چگونه بنویسیم و محتوانویسی خودمان را قوی تر کنیم. در حالی که واقعا اینطور نیست و همه چیز بستگی به پیچیدگی کار ما و در نهایت پیچیدگی سایت خودمان دارد. بعد هم تصور نکنید که CMS ها یک سری نرم افزار های ثابت هستند که همگی کارکرد هایی یکسان دارند و دنیایشان به همان کارکرد ها محدود می شود. مثلا همین وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای منبع باز یا Open Source است که اصلا یک برنامه نویس خودش می تواند در ساختار آن تغییر ایجاد کند و وردپرس یک سایت، کلا با وردپرس یک سایت دیگر فرق کند. اصلا برای همین است که ما در یک سری از شرکت ها شغل هایی مانند متخصص CMS یا توسعه دهنده وردپرس را مشاهده می کنیم.
جدا از وردپرس، اصلا یک سری سیستم های مدیریت محتوا هستند که برای توسعه دهندگان سنتی ساخته شده اند که عاشق پیچیدگی های کار برنامه نویسی هستند و دوست دارند که دستشان در طراحی و توسعه سایت کاملا باز باشد. این سیستم ها گاهی بیشتر به کدنویسی وابسته هستند و خیلی از کارایی های آن ها با بدون کدنویسی عملا قابل اجرا نیست. برای همین هم اشتباه است که در تعریف اینکه سیستم مدیریت محتوا چیست ، بگوییم یک سیستمی است که کدنویسی سایت را کلا از ما می گیرد. یک سیستم مدیریت محتوا، نقشش بیشتر این است که کار را برای ما راحت تر کند و باعث شود که یک سری روتین های سایت دیگر نیاز به پیچیدگی های برنامه نویسی و درگیر شدن با سرور را نداشته باشد.
حال بد نیست که به سراغ معرفی یک سری از بهترین سیستم های مدیریت محتوا برویم.
بهترین سیستم های مدیریت محتوا
WordPress
آیا وردپرس هم دیگر نیازی به معرفی دارد؟ بله! چرا؟ چون دو حالت اینجا بوجود می آید، یا ما نمی دانستیم که کلا سیستم مدیریت محتوا چیست و تا به حال هم با وردپرس کار نکرده بودیم، یا با وردپرس کار کرده بودیم و صرفا نمی دانستیم که به آن سیستم مدیریت محتوا می گویند. به هر حال نمی شود صحبت از CMS کرد و به CMS ای اشاره نکرد که در حال حاضر بیش از 42 درصد سایت های جهان از آن استفاده می کنند. قبل از اینکه سایت ساز ها و CMS های دیگر هم جای پای خود را سفت کنند، این عدد حتی به بالای 50 درصد هم می رسید اما همچنان هم درصد بالایی را شامل می شود. WordPress یک CMS کاملا رایگان است که شما می توانید حتی نسخه فارسی آن را دانلود کنید و روی سایت خودتان آن را بالا بیاورید.
وردپرس شامل قالب های رایگان بسیار متنوع، پلاگین های بسیار زیاد با کارایی های مختلف، محیطی انعطاف پذیر و خلاصه هر آن چیزی است که از یک سیستم مدیریت محتوا انتظار داریم. اما به هر حال با وجود این همه کامل بودن، وردپرس چرا باید این همه رقیب داشته باشد؟ به این خاطر که این سیستم مدیریت محتوا به هر حال نکات منفی ای مانند یک سری پلاگین های نامطمئن و عدم وجود پشتیبانی مشتریان را هم دارد که در کنار خوبی هایش، نشان می دهد که گل بی خار نداریم.
به هر حال وردپرس برای هر سطحی از کاربران وب و هر نوع کسب و کاری اعم از کسب و کار نوپا، کسب و کار حرفه ای و برند های بزرگ مناسب است. این موضوع، کاملا بستگی به آن استفاده ای دارد که می خواهیم از این سیستم مدیریت محتوا بکنیم.
Joomla
هرچند که جوملا در شهرت و محبوبیت با اختلاف بالایی از وردپرس مقام دوم است، اما معمولا در انتخاب اینکه بهترین سیستم مدیریت محتوا چیست ، جوملا دومین انتخاب است و بیش از 2 درصد از سایت های جهان هم از آن استفاده می کنند. (خیر، 2 درصد عدد کمی نیست!) این سیستم بیشتر از وردپرس به درد افراد حرفه ای تر و توسعه دهندگان سنتی می خورد. به این خاطر که کار کردن با آن کمی سخت تر است و البته که همین موضوع هم باعث شده است که مخاطبانی که دانش فنی آن ها در زمینه وب نیست، کمتر تمایل داشته باشند که از این سیستم استفاده کنند.
جوملا برای آن دسته سایت های حرفه ای است که توسط چند نفر مدیریت می شوند و از موارد معروف آن هم می شود به سایت رسمی تنیس باز مشهور، راجر فدرر اشاره کرد. (بله دوستان، حتی چنین برند های بزرگی هم ممکن است صفر تا صد سایتشان اختصاصی نباشد!)
Drupal
از اینجا به بعد دیگر هر سیستم مدیریت محتوایی که معرفی می کنیم، به ترتیب نیست و تقریبا تمامی این سیستم ها ویژگی های منحصر به فرد خودشان را دارند. مثلا همین Drupal که دیگر کلا برای توسعه دهندگان حرفه ای سایت ساخته شده است و نسبت به وردپرس، ویژگی ها و بهینه سازی های درون سازی شده بیشتری برای اجرا و امنیت بهتر دارد. جالب است به شما بگوییم که معمولا سایت هایی که ترافیک بالایی دارند از این سیستم مدیریت محتوا استفاده می کنند و مسلما هم می دانیم که این موضوع به خاطر امنیت بالایی است که این سیستم نسبت به همتایان خود دارد. البته که برای کار کردن با این سیستم مدیریت محتوا شما نیازمند دانش HTML، CSS و حتی PHP هستید که خود این موضوع باعث می شود که این سیستم، مناسب افراد غیر فنی نباشد.
این سیستم برای سایت های بسیار پیچیده و تخصصی مناسب است و یکی از مثال های آن هم سایت رسمی شهر لس آنجلس در ایالات متحده می باشد که بعید است کسی شهری به این پر زرق و برقی را نشناسد.
Magneto
حال که می دانید سیستم مدیریت محتوا چیست باید به شما بگوییم که یک وقت اشتباه نکنید، محصولات فروشگاهی را هم می شود جزو محتواهای سایت در نظر گرفت و محتوا فقط تصویر و نوشته نیست. با وجود اینکه در طراحی سایت فروشگاهی در سیستم های مدیریت محتوای دیگر هم قابل اجراست، اما Magneto برای ساخت فروشگاه اینترنتی همچنان بهترین پلتفرم است. یک نرم افزار عالی با امنیت بالا، سئو سایت خوب و شخصی سازی های مختلف برای سایت های فروشگاهی که البته طراحی ریسپانسیو سایت را هم به شدت مد نظر قرار می دهد. از نکات منفی آن بخواهیم بگوییم، نصب اولیه این پلتفرم کمی پیچیده است و برای لیست بندی و کتگوری سازی محصولات هم کمی باید زمان زیادی در آن صرف کنیم. هرچند با این وجود، این پلتفرم همچنان جزو بهترین سیستم های مدیریت محتوا محسوب می شود.
یکی از بزرگترین فروشگاه های اینترنتی ساخته شده توسط این پلتفرم فروشگاه معروف Olympus است که کار فروش دوربین های عکاسی، لوازم صوتی و دوربین های دید در حالت های مختلف را انجام می دهد.
PrestaShop
به چند مورد از پیشگامان این مفهوم اشاره کردیم و حالا بد نیست که ببینیم یک مورد جدیدترین سیستم مدیریت محتوا چیست و کمی درباره آن صحبت کنیم. PrestaShop به تازگی بسیار نامش شنیده می شود و به این خاطر هم خیلی به تازگی درباره آن صحبت می شود که فروشگاه های اینترنتی کوچک دارند روز به روز بیشتر می شوند. این پلتفرم هم مخصوص چنین فروشگاه هایی است. برای افراد عادی و غیر فنی ای که یک محصولی دارند و دوست دارند که آن را در اینترنت بفروشند و مسلما هم دانششان در زمینه دیگری به جز وب است. پس در نتیجه این پلتفرم ساده و کاربر پسند یکی از بهترین موارد برای آن ها می باشد و با این پلتفرم می توانند فروشگاه اینترنتی خودشان را به سادگی تاسیس کنند.
نکات منفی این CMS این است که خیلی نمی شود روی آن برای فروشگاه های بزرگ حساب کرد و یک سری از افزونه های کاربردی آن هم قیمت بالایی دارند. راستش را بخواهید، چون این پلتفرم برای فروشگاه های کوچک است، نمونه معروف و اسمی ای هم ندارد اما خیلی از افراد در جاهای مختلف دنیا برای فروش محصولاتشان از آن استفاده می کنند.
همه چیز درباره طراحی سایت
سخن پایانی
در این مقاله به اینکه سیستم مدیریت محتوا چیست اشاره کردیم و تا حد امکان سعی کردیم درباره این مفهوم بزرگ، یک سری توضیحات مختصری بدهیم و البته درباره چند مورد از نمونه های آن نیز صحبت کنیم. امیدواریم که توانسته باشیم دید خوبی در این مقاله از این مفهوم به شما بدهیم و شما را به این مفهوم به خوبی آشنا کرده باشیم. حتما به شما پیشنهاد می کنیم که حداقل یکی از این CMS ها که معرفی کردیم را امتحان کنید و خودتان سایت کسب و کار خودتان را راه اندازی کنید، اگر هم کمکی لازم داشتید، ما می توانیم در این مسیر شما را یاری کنیم. ممنون که همراه ما بودید.
منابع:
Hostinger